شناخت عربستان

مواد مخدر و حج

زائر گرامی و میهمان عزیز الهی؛

    فیض حضور در سرزمین وحی، حرم  شریف نبوی(ص) و قبرستان بقیع، توفیقی است که خداوند منان برای شما مقرر فرموده است. فلذا بروز هرگونه عوارض جسمی، روحی و روانی در افراد، موجب رفع توفیق و ایجاد شبهه در مناسک معنوی و زیارتی، می‌گردد.

  بلای خانمان سوز مواد مخدر و اعتیاد افراد، استطاعت زائر را از نظر جسمی و روانی ساقط می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود: اگر فردی به هر نحو مبتلا به مصرف مواد مخدر یا روانگردان‌ها است، قبل از ثبت نام در کاروان حج، نسبت به درمان و بازپروری روحی و جسمی مبادرت نموده تا ضمن آماده شدن برای ورود به سرزمین وحی با بازسازی جسمی و روحی در جهت پاک سازی نفس اماره از خود حرکت نماید.

لازم است بدانیم:

     پلیس و سایر عوامل حفاظتی و امنیتی جهت حفظ و ایجاد امنیت سفر زائرین و جلوگیری از حضور تعداد معدودی افراد متخلف، اقدامات وسیع کنترلی، مراقبتی و جدّی در ایستگاه‌های پروازی به مرحله اجراء می گذارند، از جمله اینکه:

1-  وسایل و بار مسافرین به وسیله دستگاه‌های کنترلی الکترونیکی و دیجیتالی مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها قادرند وجود هر شی و یا کالای غیر معمول در اندازه‌های بسیار کوچک را ردیابی و شناسایی کنند.

2-  تیم‌های کارشناس، متخصص، ماهر و با تجربه به صورت محسوس و غیر محسوس در محوطه سالن‌ها، رفتار و عملکرد افراد مشکوک را تحت نظر داشته و موارد مشکوک را مورد بررسی قرار می دهند.

3-  حضور تیم‌های سگ جستجوگر پلیس با توان بالا، بخش دیگری از این اقدامات است. این سگ‌ها قادرند از فاصله 10 متری هر نوع مواد مخدر و روانگردان را ردیابی و محل اختفاء آن را مشخص کنند که البته استفاده از این حیوان با رعایت موازین شرعی می‌باشد.

4-  در مواردی که از افراد متخلف هر نوع مواد مخدر و روانگردان به هر میزان توسط پلیس کشف شود، اقدامات ذیل درخصوص این افراد صورت می پذیرد:

الف) تشکیل پرونده و صدور حکم مجازات برابر مواد قانونی.

ب) ویزای حج وی ابطال و از سفر وی به عربستان قطعا جلوگیری می شود.

ج) اعمال ممنوعیت خروج موقت یا دائم برابر تبصره 2 ماده 16 قانون گذرنامه.

د) اعمال ماده 4 قانون مجازات اسلامی:

هرگاه قسمتی از جرم در ایران واقع و نتیجه آن در خارج از قلمرو و حاکمیت ایران حاصل شود یا قسمتی از جرم در ایران یا در خارج نتیجه آن حاصل شود، در حکم جرم واقع شده در ایران است.

توضیح: بنابراین اگر فردی خارج از کشور بر اساس یکی از جرائم مواد مخدر، دستگیر یا بازگردانده(دیپورت) شود، پس از آزادی و مراجعه به کشور تعقیب قانونی آن، همچنان ادامه خواهد داشت.

• مواد قانونی مرتبط:

چنانچه اتباع جمهوری اسلامی ایران با هر قصدی، اقدام به نگهداری، حمل یا قاچاق هر مقدار مواد مخدر به داخل یا خارج از کشور نمایند از زمان قطعی شدن حکم، به مدت یک تا پنج سال گذرنامه آنان ابطال و ممنوع الخروج می شوند.

ماده 17 الحاقی به اصلاحیه قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر مصوب 1376:

چنانچه اتباع جمهوری اسلامی ایران با هر قصدی، اقدام به نگهداری، حمل یا قاچاق هر مقدار مواد مخدر به داخل یا خارج از کشور نمایند از زمان قطعی شدن حکم، به مدت یک تا پنج سال گذرنامه آنان ابطال و ممنوع الخروج می شوند و در صورت تکرار به مدت پنج تا پانزده سال گذرنامه آنها ابطال و ممنوع الخروج می شوند و صدور هر گونه گذرنامه برای اتباع ایرانی که در خارج از کشور به سبب جرائم موضوع این قانون محکوم شده اند، مشمول ممنوعیت موضوع این ماده می باشد.

بنابراین لازم است همه متقاضیان سفرهای زیارتی آگاه گردند که در صورت ارتکاب جرائم مذکور، علاوه بر ممانعت از سفر و تحمل مجازاتهای تعزیری، گذرنامه های آنان نیز برابر مفاد ماده فوق الذکر، ابطال می گردد.

• مواد اعتیاد آور کدامند؟

هر ماده ای که عملکرد طبیعی بدن را به لحاظ جسمی، روانی و عاطفی تغییر دهد، مواد اعتیاد آور محسوب می شود.

• معنای اعتیاد چیست؟

هیچ کسی به یک باره معتاد نمی شود. افراد به شکل تفریحی یا تفننی مصرف مواد مخدر را آغاز می کنند و کم کم با افزایش میزان مصرف، دفعات مصرف و مصرف مواد قوی تر، کاملاً به آن وابسته می شوند.

• مواد اعتیاد آور شایع در ایران کدامند؟

این مواد به ترتیب شیوع عبارتند از: تریاک، کراک افغانی(هروئین فشرده) هروئین، شیره تریاک یا سوخته، نورجیزک، شیشه(کریستال)، حشیش و قرص های اعتیاد آور.

• انواع داروهای غیر مجاز حمل شده به کشور عربستان کدامند؟

براساس قوانین جاری در کشور عربستان، برخی داروهای موجود در بازار دارویی کشورمان غیر قانونی محسوب و در صورت همراه داشتن در فرودگاه عربستان با حاملین برخورد جدی صورت خواهد گرفت. این داروها بیشتر در گروه داروهای مخدر، مسکن، آرام بخش و ضد اضطراب هستند. برخی از این  داروها عبارتند از: انواع قرص، شربت مسکن و حاوی کدئین (دیازپام، اگزازپام، فنوباربیتال، ترامادول، ریتالین و ...) انواع آمپول، قرص، شربت حاوی اپیوم مانند: متادون نورجیزک، تمجیزک...

• داروی خاص:

در صورتی که داروی خاصی برای بیماری خود مصرف می کنید حتماً مراتب را  با  پزشک کاروان در میان  بگذارید.

• عوارض مواد اعتیاد آور کدامند؟

مواد اعتیادآور به مرور زمان جسم و روح را فرسوده و نابود می کنند، هیچ ماده اعتیاد آوری بدون عارضه نیست. از عوارض جسمی می توان به: انواع سرطان، مشکلات گوارشی، مشکلات جنسی، به هم خوردن تعادل هورمونی، از بین رفتن سلامت خواب، سکته‌های قلبی و مغزی، افزایش فشار خون، اختلال کارکرد کبد و کلیه، سوء تغذیه، کاهش وزن و بسیاری از عوارض دیگر اشاره کرد. عوارض روحی روانی نیز عبارتند از: افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیت، جنون روانی، پرخاش گری، کمبود انرژی، کسالت، از دست دادن حافظه، تحریک پذیزی عصبی، توهم و هذیان و...

• توصیه بسیار مهم:

1- اگر فردی به نوعی از مواد مخدر اعتیاد دارد و زمان کافی برای درمان اعتیاد خود دارد، پزشک کاروان را به طور محرمانه و خصوصی در جریان مشکل خود قرار دهد تا وی مراکز معتبر را به وی معرفی نماید.

2- درصورتی که وقت برای درمان کافی نیست یا نتواند در فرصت مهیا شده برای درمان کامل خود اقدام کند، حتماً از تشرف انصراف دهد و خود را برای تشرف در سال بعد مهیا سازد.

• برخورد پلیس ناجا:

در صورتی که زائرحامل ماده مخدر در مبادی خروجی ایران هنگام خروج از کشور دستگیر شود مجازات هایی برای او به شرح زیر در نظر گرفته می شود:

1.اخذ پاسبورت و ممنوع الخروج شدن

2.مجازات زندان و پیگیری قضایی توسط نماینده دادستان در فرودگاه

3.باطل شدن فیش حج توسط سازمان حج

درصورتی که زائرحامل ماده مخدر در عربستان دستگیر شود مجازات او به قرارزیر است:

1.زندان‌های عربستان در بدترین شرایط آب و هوایی و با کمترین امکانات زندگی و بدترین شرایط بهداشتی و درمانی هستند.

2.ممنوع الورود بودن زندانی برای همیشه به کشور عربستان

3.در صورتی که ماده مخدر از یک میزان بیشتر باشد و ثابت شود که فرد قصد فروش آن را داشته است حکم اعدام یا گردن زدن در ملا عام در انتظار او خواهد بود.

• مسئولیت:

بنابر آنچه گفته شد مرکز پزشکی حج، پزشکان و مدیران کاروان‌ها هیچ مسئولیتی در قبال زائرین معتاد و دستگیری آنها نداشته و همچنین هیچ گونه دارویی به منظور کنترل آنها در طی سفر در اختیار ندارند لذا در صورتی که زائر معتاد در کاروان وجود داشته باشد بهترین کار انصراف از رفتن به سفر حج است.

• برخورد پلیس عربستان با حاملین مواد مخدر:

در سالهای اخیر مسوولین کشور عربستان سعودی به دلیل حضور تعدادی افراد متخلف در بین زائرین، اقدامات وسیعی را برای کنترل و شناسایی متخلفین در  مبادی  ورودی کشورش  به  عمل  می آورد،  از جمله:

* استفاده از افراد متخصص پلیس در فرودگاه ها که توانایی و تجارب لازم  را در چهره  شناسی و شناسایی مجرمین  دارند.

* استفاده  ازدستگاه‌های  الکترونیکی مجهزکه  قابلیت  شناسایی  هر نوع کالا  و شی  را  دارند.

* استفاده  از  دستگاه ها  و  تجهیزات   سیار  که قابلیت  تشخیص  و  شناسایی   انواع  مصرف کنندگان  مخدر  و  رو ا نگردان‌ها  را  دارند.

• آشنایی کوتاه با قوانین عربستان:

1-   همراه داشتن هرگونه داروی گیاهی، مسکن دارای  مواد مخدر یا  شبیه  مواد مخدر مشابهات و قرص‌های روانگردان جرم و حسب مقدار مجازات 2 تا 10 سال حبس دارد.

2-   اعتیاد به  مواد مخدر و روانگردان  جرم و مجازات زندان  از یک ماه  تا 2 سال دارد.

3-   مجازات زندان  برای  افرادی که  مواد  مخدر  را جهت  مصرف شخصی حمل می‌کنند از 2  تا 10 سال و برای افرادی که برای فروش  مواد حمل  می‌کنند مجازات اعدام وجود دارد.

4-   بازداشت هر یک از مرتکبین جرایم ذکر شده تابع محدودیت سنی و جنسیت نیست، کهولت سن و نوع جنس مانع از بازداشت نخواهد  شد (در برخی موارد  افرادی  با 85  سال سن  نیز بازداشت شده اند)

5-   مراحل دادرسی و محاکمه سریع و قاطع است و امکان برخورداری از وکیل مدافع نیز در این محاکم وجود ندارد. شایان ذکر است شرایط زندان‌های عربستان بسیار سخت بوده و امکان دسترسی به عادی‌ترین امور بهداشتی، درمانی، تماس و ملاقات با نزدیکان محکومین وجود ندارد.

6-   دادگاه های عربستان در برخورد با متهمین ایرانی و صدور احکام و قرارهای قانونی، تحت تاثیر تعصبات خاص قرار داشته و معمولاً علاوه بر شرایط ارتکاب جرم و نوع آن، متأثر از تعصبات رأی صادر می کنند.

• ذکر چند نمونه:

   مورد1: (س.ت. زن. 85 ساله. زندان. عربستان): من اصلاً فکر نمی‌کردم که زن 85 ساله را به جرم حمل مواد مخدر در عربستان دستگیر کنند. من فقط به اندازه‌‌ای که خودم مصرف کنم، به همراه داشتم. اما آنها حمل کننده‌های کمتر از من را نیز دستگیر می‌کردند. الآن هم آزادم نمی کنند، می‌گویند باید 4 سال اینجا بمانی، استثناء هم ندارد.

   مورد2: (ج ن. مرد. 55 ساله. درمانگاه. تهران): در تمام مدت که در عربستان بودم، تو هتل درد کشیدم و به خودم پیچیدم، نه از سفر چیزی فهمیدم نه از مناسک، سفر به خودم و خانواده ام زهر کردم، اگر می دونستم چه زجر و ناراحتی پیش رو دارم، همین جا اعتیاد خود را درمان می کردم بعد می رفتم.

   مورد3: (ر. ص. مرد. پزشک کاروان): ما زمانی فهمیدیم بیمار اعتیاد دارد که دیر شده بود، او به علت درد شدید و خماری، خود را داخل اتاق محبوس کرده بود. نمی دونم به پشتوانه کی و یا چی با اعتیاد به عربستان آمده بود، وقتی بالای سرش بودم 3 بار قلبش ایستاد، اما دفعه چهارم نتونستیم نگهش داریم و از شدت خماری شدید و فشار به قلبش، فوت کرد.

    مورد4: پیرمرد زائر 72 ساله ای مقداری داروی گیاهی (شیرین بیان) به همراه داشته که پلیس فرودگاه مدینه منوره علیرغم اطمینان از دارو بودن گیاه شیرین بیان با  لجاجت و رفتار موهن و خاص نسبت به بازداشت و زندانی نمودن زائر مذکور اقدام نمود.

• حج تمتع برای معتادان مستطیع واجب و لازم نیست

عضو کمیته فقهی بعثه مقام معظم رهبری گفت: زائرانی که معتاد هستند و واقعاً نمی‌توانند مصرف مواد مخدر را ترک کنند، حتی اگر مستطیع نیز شده باشند، حج بر آنها واجب و جایز نیست.

وی افزود: مسئولان سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری تأکید بسیار جدی بر ممانعت از سفر این دسته از زائران دارند و از ابتدای آغاز فصل عمره امسال این مسئله به‌شدت و با جدیت در دستور کار قرار گرفته تا به‌هیچ وجه زائران معتاد عازم عمره یا تمتع نشوند.

عضو کمیته فقهی بعثه مقام معظم رهبری با اشاره به مسائل فقهی مربوط به حمل و یا مصرف مواد مخدر خاطر‌نشان کرد: از نظر فقهی تمام فقها و مراجع عظام تقلید اتفاق نظر دارند که برخلاف مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران عمل کردن جایز نیست‌، همچنین خلاف مقررات کشور میزبان یعنی عربستان عمل کردن نیز جایز نیست.

حجت‌الاسلام موسوی با بیان اینکه زائرانی که معتاد به مصرف مواد مخدر هستند در هنگام انجام اعمال و مناسک خود گرفتار سختی‌ها و مشکلات زیادی می‌شوند و کسی نمی‌تواند به آنها کمک کند، تصریح کرد: به لحاظ فقهی جایز نیست که این دسته از زائران به حج بروند.

عضو هیئت استفتائات بعثه مقام معظم رهبری متذکر شد: آن دسته از زائرانی که معتاد هستند حتی اگر مستطیع نیز شده باشند برای اعزام به حج یا باید اعتیاد خود را ترک کنند تا بتوانند به حج مشرف شوند و اگر واقعا نمی‌توانند مصرف مواد مخدر را ترک کنند و به این واسطه دچار مشکلات و یا احیانا بیماری خاصی می‌شوند اصولا برای این دسته از افراد حج واجب و جایز نیست.
وی با تأکید بر عزم جدی مسئولان اجرایی سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری بر ممانعت از خروج زائران معتاد تصریح کرد: با توجه به اینکه خروج زائرانی که معتاد به مصرف مواد مخدر هستند برخلاف مقررات جمهوری اسلامی ایران همچنین خلاف مقررات عربستان سعودی است و از سویی اگر ترک مصرف مواد مخدر باعث ضرر برای برخی از زائران می‌شود با این اوصاف قطعا حج برای چنین افرادی واجب نیست، حتی اگر این افراد مستطیع شده باشند.